قوانینی درباره مسجد که به جای اجرا، خاک میخورند
تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۵۰۰۶۷
به گزارش خبرنگار حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس، در کتاب مسجد و نمازخانه در آئینه قوانین و مقررات، به جایگاه مسجد در قوانین بالادستی کشور به قلم و پژوهش سیدجوادهاشمی فشارکی پرداخته شده است. برنامههای پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که از سوی مجلس مصوب و به تأیید شورای نگهبان میرسد، مبنای برنامهریزی دولت و سازمانهای مختلف در پنج سال بعد قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قوانین برنامه ۵ ساله پیشین
در چهار قانون برنامه ۵ ساله که بعد از جنگ تحمیلی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است، تکالیف قانونی بسیار مهمی برعهده دولت قرار داده است.
۱ـ در ماده ۱۶۳ قانون برنامه دوم مذکور مصوب ۱۳۷۴، در تمام شهرکهای جدیدالاحداث اراضی مناسبی را برای احداث مسجد و پایگاههای مقاومت بسیج پیشبینی کردن از سوی وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداریها.
۲ـ در ماده ۱۶۳ قانون برنامه سوم مصوب ۱۳۷۹/۱/۱۷، طراحی و اجرای طرحهای جامع، تفصیلی وهادی شهری و روستایی موظفند طرحهای مذکور را با محوریت مساجد تهیه و اجرا توسط وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداریها و سایر سازمانهای مسئول و نیز به احداث مسجد و یا نمازخانه و همچنین نگهداری و مدیریت مساجد و نمازخانههای موجود و جدید الاحداث، در پایانههای مسافری و پمپ بنزینهای بین شهری از سوی وزارتخانههای راه و ترابری و نفت و همچنین ایجاد مسجد یا نمازخانه در پارکها توسط شهرداریها و سازمان جنگلها و مراتع کشور و تأمین هزینه ساخت ۵۰ درصد مساجد روستایی توسط دولت.
۳ـ در ماده ۱۰۶ قانون برنامه چهارم مذکور مصوب ۱۳۸۳/۱۱/۶، تعمیق ارزشها، باورها، فرهنگ معنویت و نیز حفظ هویت اسلامی ـ ایرانی، اعتلای معرفت دینی و توسعه فرهنگ قرآنی و نیز تهیه طرح جامع گسترش فضاهای مذهبی و مساجد، توسط سازمانهای تبلیغات اسلامی و اوقاف و امور خیریه با همکاری سازمان میراث فرهنگی.
۴ـ در ماده ۶ درقانون برنامه پنجم مصوب ۱۳۸۹/۱۰/۱۵، تثبیت جایگاه مسجد به عنوان اصلیترین پایگاه عبادی و تربیتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، همچنین طراحی و اجرای طرح های جامع تفصیلی شهری وهادی روستایی و شهرکها و شهرهای جدید الاحداث، اراضی مناسبی را برای احداث مسجد و خانه عالم پیشبینی توسط وزارت مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شهرداریها و همچنین احداث نمازخانه در اماکن تجاری، اداری و خدماتی جدید الاحداث، احداث مسجد یا نمازخانه در پارکهای ملی و بوستان های شهری از سوی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و شهرداریها و نیز احداث مسجد یا نمازخانه در مراکز آموزشی، بیمارستانها و مراکز درمانی، مجموعه های ورزشی، مجتمع های رفاهی، تفریحی و مجتمعهای تجاری اعم از دولتی یا غیردولتی و همچنین احداث مسجد و نمازخانه در پایانههای مسافری و جایگاههای عرضه سوخت بین شهری توسط وزارتخانههای راه و ترابری و نفت.
قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
در ماده ۹۵ قانون برنامه ششم مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی چنین آمده است:
به منظور توسعه فضاهای مذهبی فرهنگی و بهرهگیری بهینه از اماکن مذهبی و تثبیت جایگاه مسجد به عنوان اصلیترین پایگاه عبادی، تربیتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، اقدامات زیر انجام میشود:
الف: وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شهرداریها موظفند در طراحی و اجرای طرحهای جامع تفصیلی شهری وهادی روستایی و شهرکها و شهرهای جدیدالاحداث، اراضی مناسب برای احداث مساجد و خانه عالم در جوار مساجد جهت استفاده امام جماعت همان مسجد پیشبینی کنند و پس از آمادهسازی بدون دریافت هزینه و با حفظ مالکیت عمومی در اختیار متقاضیان احداث مساجد قرار دهند.
ب: مالکان مجتمعهای تجاری، اداری و خدماتی جدیدالاحداث موظفند نمازخانه مناسبی را در اماکن مذکور احداث کنند. دستورالعمل این بند شامل تعداد واحدهای این مجتمعها و مکان احداث در چهارچوب نقشههای مصوب به تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری میرسد.
پ: سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و شهرداریها موظفند نسبت به احداث یا اختصاص فضای کافی و مناسب برای مسجد یا نمازخانه در بوستانهای ملی و بوستانهای شهری اقدام کنند.
ت: تمام دستگاههای اجرایی، مراکز آموزشی، بیمارستانها و مراکز درمانی، مجموعههای ورزشی، مجتمعهای رفاهی، تفریحی و تجاری اعم از دولتی یا غیردولتی، موظفند نسبت به احداث یا اختصاص و نگهداری فضای کافی و مناسب برای مسجد یا نمازخانه اقدام کنند.
ث: وزارتخانههای راه و شهرسازی و نفت موظفند تمهیدات و اقدامات لازم را جهت احداث مسجد و نمازخانه در پایانههای مسافربری و جایگاههای عرضه سوخت بین شهری و همچنین نگهداری و مدیریت مساجد و نمازخانههای مذکور از طریق بخش غیردولتی به عمل آورند.
مصوبات دیگر مجلس
۱ـ احکام دائمی توسعه کشور
در ماده ۳۷ قانون مذکور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰ مجلس شورای اسلامی چنین آمده است: بهمنظور زنده و نمایان نگهداشتن مبانی اسلام ناب محمدی(ص) و اندیشه دینی، سیاسی و فرهنگی و سیره عملی حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) و برجسته کردن نقش ایشان بهعنوان یک معیار اساسی در سیاستگذاریها و برنامهها و تسری آن به مجموعه ارکان نظام و نیز انتقال آن به نسلهای آینده، دولت مکلف است با بهرهگیری از ظرفیت همه دستگاههای مربوط بهویژه آموزش و پرورش، دانشگاهها و مراکز علمی و جهاددانشگاهی، مراکز فرهنگی و هنری، حوزههای علمیه، صدا و سیما، شهرداریها و مؤسسات مردمنهاد و بسیج اقداماتی را برای تثبیت جایگاه مسجد بهعنوان اصلیترین پایگاه عبادی، تربیتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و ساخت مسجد و نمازخانه و... انجام دهد.
۲ـ قانون حمایت از احداث، تجهیز، نوسازی و مدیریت مساجد کشور
براساس مصوبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۳، «معاونت امور مساجد کشور» در سازمان «اوقاف، مساجد و امور خیریه» تأسیس شود و سازمان اوقاف، مساجد و امور خیریه مکلف است با همکاری دستگاههای اجرایی ذیربط و دانشگاهها با پژوهش مستمر و پس از تعیین شاخصههای جمعیتی مربوط و براساس پراکندگی جمعیت شهرها و روستاهای کشور مساجد و نمازخانههای مورد نیاز و مساحت آنها را تعیین کند و اصول و ضوابط آمایش مساجد کشور، جانمایی و احداث آنها را پیگیری کند. وکلای ملت مقرر کردند که این سازمان مسئولیت حمایت از مدیریت مساجد، اقدامات و امور مربوط به نگهداری، احداث، تجهیز، نوسازی و پیگیری امور نمازخانهها را به ترتیبی که در این قانون میآید، برعهده دارد و این مسئولیت به سایر وظایف سازمان مذکور اضافه میشود.
۳ـ تأسیس معاونت امور مساجد کشور
نمایندگان مجلس در جلسه علنی چهارشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۳ با بررسی ماده ۳ (حمایت از احداث، تجهیز، نوسازی و مدیریت مساجد کشور و پیگیری امور نمازخانهها)، مصوب کردند «معاونت امور مساجد کشور» در سازمان «اوقاف، مساجد و امور خیریه» تأسیس شود. همچنین مجلس در ماده ۴ طرح مذکور مقرر کرد که اختیارات، نمودار سازمانی و نحوه فعالیت «معاونت امور مساجد کشور» حداکثر تا ۳ ماه پس از تصویب این قانون، از سوی سازمان «اوقاف، مساجد و امور خیریه» تدوین میشود و از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تصویب هیأت وزیران میرسد.
۴ـ شرایط تغییر کاربری برای احداث مساجد
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ادامه بررسی جزئیات طرح حمایت از مدیریت، احداث، تجهیز و نوسازی مساجد و نمازخانههای کشور درمصوبه چهارشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۳، ماده ۵ این طرح را مورد بررسی قرار دادند و شرایط تغییر کاربری برای احداث مساجد را تعیین کردند. براساس این مصوبه، سازمان اوقاف، مساجد و امور خیریه مکلف است با همکاری دستگاههای اجرایی ذیربط و دانشگاهها با پژوهش مستمر و پس از تعیین شاخصههای جمعیتی مربوط و براساس پراکندگی جمعیت شهرها و روستاهای کشور مساجد و نمازخانههای مورد نیاز و مساحت آنها را تعیین کند و اصول و ضوابط آمایش مساجد کشور، جانمایی و احداث آنها را پیگیری کند.
۵ـ الزام احداث مسجد در مجموعه مسکونی بیش از هزار واحد
براساس بند(ف) تبصره ۳ لایحه بودجه ۹۴ کل کشور؛ کارفرمایان بخشهای خصوصی و تعاونی مکلفند در مجموعههای بیش از هزار واحد مسکونی که در سال ۱۳۹۴ نسبت به عقد قرارداد ساخت آنها اقدام میکنند، براساس برآورد اداره اوقاف و امور خیریه هزینههای احداث مسجد و خانه عالم را تأمین و یا رأساً نسبت به احداث آن اقدام کنند.همچنین در فراز الحاقی این تبصره آمده است؛ دولت موظف است در مجموعههای بیش از هزار واحد مسکونی، واحدهای آموزشی، فرهنگی، پاسگاه و کلانتری، مدرسه و پایگاه بسیج احداث کند.
درخواست قرائتی از رئیس جمهور برای توجه بیشتر به نماز و مسجد در برنامه هفتم
در برنامه هفتم توسعه کشور جای خالی مساجد کشور مشهود بود که حجت الاسلام محسن قرائتی رئیس ستاد اقامه نماز کشور ۶ خردادماه ۱۴۰۲ در نامهای به سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران خواستار اضافه شدن بند «اهتمام برای ارتقا و بهبود شاخص ترویج اقامه نماز، تفسیر و تدبر در آیات قرآن، تقویت جایگاه مسجد و عفاف و حجاب و امر به معروف در جامعه» در بخش فرهنگی و اجتماعی لایحه برنامه هفتم توسعه شد. در همین راستا نامه فوق توسط دفتر رئیس جمهور، به داود منظور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور جهت بررسی و اقدام مقتضی ارسال شده است.
در بخش فرهنگی و اجتماعی برنامه هفتم توسعه به موضوع ارتقا شاخصهای اقامه نماز تصریح نشده است و نیاز به اصلاح دارد، البته در بند ۲۳۶ به موضوع پیوند مسجد، خانه و مدرسه اشاره شده است که نیاز به تکمیل دارد.
متن لایحه برنامه هفتم را میتوانید بخوانید.
پیشتر خبرگزاری فارس در پرونده احیای کارکردهای مسجد از مشکلات مختلف این خانههای خدا گفته بود که میتوانید در ادامه بخوانید:
آمار غیررسمی از وضع مساجد/ طلبهها دوست ندارند امام جماعت شوند!
با امام جماعت پارهوقت، نمیشود مسجد را احیا کرد
ذاکر: ۱۰۰۰ مسجد در تهران غیرفعال است/ نیمی از مساجد کشور امام جماعت ندارند
طلبهای که با ماهی ۲ میلیون تومان حقوق، مسجدی را بعد از ۵ سال تعطیلی احیا کرد
سند ملی مسجد؛ نسخه شفابخشی که روند تصویبش کُند پیش میرود
آنچه در سند ملی مسجد درباره امام جماعت گفته شده است
سازمان تبلیغات اسلامی ۶ هزار مسجد کشور را ظرفیتسنجی میکند
این طلبه برای فعال شدن مسجد، هیأت در آن راه انداخت
معاون حوزه علمیه: ۷۳۰۰ طلبه امسال برای تبلیغ به مسجد رفتند
انتقاد مهدی سلحشور از بسته بودن مساجد و یک پیشنهاد
سخنان امام خمینی(ره) درباره مسجد: ما قیام کردیم برای اداره مسجد
۱۹ دستگاه کشور پاسخ دهند، چرا مسجد خلوت شد و جایگاه امام جماعت اینقدر افت کرد؟
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: مسجد محسن قرائتی برنامه هفتم توسعه سازمان اوقاف و امور خیریه مسجد یا نمازخانه مساجد و امور خیریه مجلس شورای اسلامی مساجد و نمازخانه اجتماعی و فرهنگی مسجد و نمازخانه مدیریت مساجد قانون برنامه شهرداری ها شهرداری ها احداث مسجد برنامه هفتم جایگاه مسجد احداث مساجد امام جماعت برای احداث مجتمع ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۵۰۰۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وزارت ارشاد وظیفه نظارت و تسهیل گری را به عهده دارد نه تصدی گری
به گزارش خبرگزاری مهر، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پنجشنبه ۶ فروردین به منظور دیدار مردمی با فعالان فرهنگی و اهالی دارالشهدای تهران در مسجد چهارده معصوم (ع) واقع در خیابان امامزاده حسن (ع) حضور یافت.
اسماعیلی در این برنامه گفت: خیلی خوشحال هستم در شب زیارتی حضرت اباعبدالله امام حسین (ع) در این مسجد که مزین به نام شهداست در جمع شما نمازگزاران و مردم همیشه در صحنه این محله حضور دارم.
وی افزود: از ابتکار آقای رییسجمهور به دلیل این سفر درون پایتختی باید یاد کنیم، به همراه رئیس جمهور به دورترین نقاط ایران میرویم و از نزدیک با مردم و اهالی عزیز شهرهای مختلف صحبت میکنیم و امشب در کنار مجموعههای دولتی و حاکمیتی در شهر تهران محضر شما عزیزان هستیم؛ انشاالله مصداق این ضربالمثل که میگوید "دور شمع تاریک است" نشویم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اذان صبح با آقای رئیس جمهور از سفر به سریلانکا برگشتیم و بلافاصله برنامههای امروز که از قبل تدارک دیده شده بود عملی شد؛ انشاالله این حضور منشأ برکات بسیاری برای مردم باشد.
وی با بیان اینکه این منطقه خصوصیات ویژهای دارد، افزود: تعداد شهدای این منطقه حدود چهار هزار نفر است. کوچه به کوچه منطقه ۱۷ مشحون از شهدا است؛ سال ۱۳۷۴ نماینده شورای نگهبان در صندوقهای رأی بودم و در اکثر محلهای اخذ رأی به عنوان ناظر حضور داشتم. میزان حضور مردم این منطقه در پای صندوقهای رأی برتری چشمگیری نسبت به سایر مناطق داشت، ما به این مسأله ایمان داریم که هسته سخت انقلاب اسلامی در مساجد است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: وظیفه مهم دولت اسلامی این است که در حلقه اول به مطالبات اهالی مسجد رسیدگی ویژه کند چون این عزیزان در صف اول حرکتهای تأثیرگذار در نهضت امام بودند.
اسماعیلی ادامه داد: نهضت امام راحل وارد شصت و دومین سال حیات خود شد، این نهضت با مسجد و نام حضرت زهرا (س) آغاز شده است؛ انقلاب اسلامی فاطمی حدوث است و در طول همه سالهای بعد با نام حضرت اباعبدالله (ع) مانا شده است و حسینی بقاست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این حرکت در مساجد و حوزههای علمیه تفسیر عملی میشود. در دولت مردمی این حرکت به نام نهضت بازگشت به مساجد نام گذاری شده است.
وی افزود: توفیق دارم به لطف خداوند و عنایات اهل بیت (ع) در مساجد مختلف حاضر میشوم و با نمازگزاران صحبت میکنم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه فضای کاری در دولت مردمی این است که دولت و حاکمیت را به جامعه بازگردانیم، گفت: در حوزه فرهنگ قرار نیست تصدیگری کنیم در دولت وظیفه نظارت و تسهیلگری را بر عهده داریم. گروهها و جریانات مردمی باید پای کار بایستند و بنده نیز به عنوان وزیر فرهنگ موظف هستم ساختارها را در خدمت این شعار قرار دهم و این رویکرد را با قوت ادامه دهم.
اسماعیلی گفت: اگر امروز در منطقه ۱۷ تهران استعدادهایی در حوزه فعالیتهای قرآنی وجود دارد. از استعدادهای هنری در سایر عرصهها نیز (در این منطقه) برخورداریم، ما نیز آمادگی داریم در نقاط مختلف همین منطقه مجالس ویژه ای را برای تعظیم مفاخر و شهدا به تعداد مساجد و هیأت برگزار و آمادگی داریم از همه مؤسسات ثبت شده حمایت کنیم؛ از ما پشتیبانی از شما حرکت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: فرزند مسجد هستم و تمام دوران کودکی ام در مسجد بوده است در مسجد تئاتر و سرود اجرا کردیم، قرائت قرآن را آموختیم و با احکام آشنا شدیم.
وی افزود: هیچ فعالیت فرهنگی هنری و رسانهای به مسجد گره نمیخورد مگر اینکه مخاطبانش را به سمت فلاح و رستگاری هدایت کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برای آموزش هنر آمادگی داریم در مساجد منطقه اقداماتی را انجام دهیم در مناطق محروم کشور در دو سال اخیر بیش از صد هزار نفر را تحت تعلیم آموزش هنری قرار دادیم و آنها را توانمند کردیم.
وی افزود: آقای هاشمی جانشین وزیر فرهنگ، حجتالاسلام خداداده، آقای سالاری معاون حوزه هنری و دیگر مسئولان وزارت فرهنگ در این جلسه حضور دارند و با همه دوستان خدمت شما رسیدهایم تا اعلام کنیم در همه بخشها آماده خدمتگزاری هستیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در سفر اخیر به پاکستان موج استقبال مردمی را شاهد بودیم مردم مسلمان چنان از انتقام سخت فرزندان امام به وجد آمده بودند که همه مسیرها پر از ابراز عشق و علاقه به امام، رهبری و رئیس جمهور بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: افرادی که بر طبل ناامیدی میکوبند و میخواهند مردم را از آینده با شکوه ملت ایران ناامید کنند این صحنهها را ببینند، دنیا به فرزندان ایران افتخار میکند همه مؤمنان، عدالت طلبان و آزادگان به انقلاب، شهدای ایران و فرزندان این مرز و بوم افتخار میکنند.
در ادامه این دیدار تعدادی از فعالان اجتماعی این منطقه مشکلاتشان را به وزیر فرهنگ در میان گذاشتند، پس از آن نیز اسماعیلی پشت میز خدمت قرار گرفت و مردم مشکلاتشان را بی واسطه با وزیر فرهنگ به عنوان نماینده دولت مردمی با وی در میان گذاشتند.
کد خبر 6088886 زینب رازدشت تازکند